Tarihi çok eskilere dayanan özellikle Toroslarda ve Adana yöresinde yetişebilen Hambeles (Murt) meyvesinden dondurma üretildi. Adana ve çevre illerde tatlı sektörünün öncü firması olan Köse Tatlıcılık, keçi sütünden üretilen dondurmalarını murt meyvesi ile tatlandırdı. Adana’nın Karaisalı ilçesinden hasat edilen murt meyveleri, Köse Tatlıcılık imalat tesislerinde keçi sütü ile birleştirilerek enfes bir aroma ile tezgâhlardaki yerini aldı.

Birçok dini ve mitolojik kaynakta murt meyvesinden bahsedilmekte. Eski Yunan kaynaklarında Afrodit bitkisi olarak geçen murt meyvesi, güzel kokusu sebebiyle bitki bahçesi olarak belirtilmekte. O dönem halkın bu bitkiden başlarına taç yapıp taktıkları ve törenlere öyle katıldıkları bilinmekte. Hititlerin ise murt meyvesini hastalıkların tedavisinde kullanıldığından bahsedilmekte.

Murt meyvesinden dini kaynaklarda da bahsedilmekte. İslam inancına göre Hz. Adem’in cennetten indiği zaman yanına aldığı 3 şeyden birinin murt olduğu, Nuh tufanından sonra Hz. Nuh’un ilk olarak murt meyvesinin ağacını diktiği söylenmektedir.

Murt, sağlık açısından da birçok faydası olan bir meyve. İçeriğinde bulunan uçucu yağ asitleri, sitrik asit ve doğal şekerden ötürü şeker hastalarının rahatlıkla tüketebileceği bir meyve olan murt, bağırsak ve kalp –damar hastalıklarını iyileştirmede de etkili. Antiseptik özelliği sayesinde cilt hastalıklarına da iyi geldiği belirtilen murt meyvesinin A vitamini bakımından zengin olmasından dolayı da göz sağlığını koruyucu etkileri de mevcuttur.

KURTULUŞ SAVAŞI SIRASINDA İSTİHBARAT İÇİN KULLANILMIŞ

Murt meyvesinin Adana için çok önemli olduğunu ifade eden Köse Tatlıcılık Yönetim Kurulu Üyesi Mahmut Karahan, Karaisalı ilçesinin diğer adının da Murtçu olduğunu, bunun sebebinin kentin kurtuluşunda işgalci Fransızlara karşı yerel halkın haber alma ve örgütlenmesinde murt meyvesini kullanmalarından kaynaklandığını dile getirdi. O dönem şehirdeki Fransız askerlerinin konakladıkları yerleri, askeri güçlerini öğrenmek isteyen yerel örgütlenmelerin murt meyvesi satmak bahanesiyle Adana’ya gelip bilgi topladıklarını belirten Karahan, ilerleyen zamanlarda murt getirdikleri eşyaların altına silahlarla kente gelerek şehrin kurtarılmasında önemli fayda sağladıklarını hatırlattı.

 

Köse Tatlıcılık olarak kendilerinin de bu önemli meyveyi dondurma ile buluşturmak istediklerini vurgulayan Karahan, murt meyvesinin hafif buruk ve tatlı bir lezzeti bulunduğunu ve aromasıyla egzotik olduğunu, sağlık açısından da faydalarının saymakla bitmeyeceğini söyledi. Köse olarak çilekli, böğürtlenli, vişneli, karadutlu, portakallı, limonlu ve fıstıklı gibi onlarca çeşit meyveli dondurma ürettiklerinin altını çizen Karahan, “Şehrimizin kurtarılmasında böyle önemli bir yeri bulunan bu meyveye kayıtsız kalamazdık. Bunun için de murtlu dondurma üreterek hem farklı aromasıyla halkımızın damak tadına sunduk hem de meyvemizin başkaları tarafından tanınmasına imkân tanıdık. Bu dondurmayı üretmeden önce onlarca ar-ge ve deneme yaptık. Vatandaşlarımızın taysiyelerini de dikkate aldıktan sonra murtlu dondurmamızı müşterilerimizin damak tadına sunduk.” İfadelerini kullandı.